Tối ưu hóa chi phí logistics để hỗ trợ xuất nhập khẩu

(DNNN) – Đó là một trong những nội dung được thảo luận tại “Diễn đàn Logistics với khu vực châu Âu – châu Mỹ 2022” do Bộ Công thương tổ chức tại TP.HCM ngày 20-12. Diễn dàn có sự tham dự của lãnh đạo UBND, Sở Công thương các tỉnh, thành phố, các doanh nghiệp (DN) logistics, các hiệp hội ngành hàng, trung tâm xúc tiến thương mại…

Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, logistics là một trong những ngành tăng trưởng nhanh và ổn định nhất với mức tăng trưởng trung bình 14-16% mỗi năm, đóng góp vào GDP từ 4 đến 5%. Theo Báo cáo về chỉ số logistics thị trường mới nổi năm 2022 do Agility vừa công bố, Việt Nam đứng thứ 11 trong bảng xếp hạng top 50 quốc gia đứng đầu thị trường logistics mới nổi, đứng thứ 4 tại khu vực Đông Nam Á.

“Sự phát triển của ngành logistics gắn liền với những thành tựu quan trọng trong phát triển kinh tế, nhờ vào việc đẩy mạnh mở cửa, hội nhập kinh tế quốc tế, tích cực tham gia các Hiệp định thương mại tự do (FTA) với những cam kết sâu rộng và toàn diện, mang tới nhiều cơ hội cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp logistics nói riêng. Nổi bật trong bức tranh hội nhập kinh tế của Việt Nam là sự phát triển trong quan hệ hợp tác thương mại với khu vực châu Âu – châu Mỹ”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh.

Tuy nhiên, hiện nay doanh nghiệp Việt Nam khi trao đổi thương mại với thế giới nói chung và với khu vực châu Âu – châu Mỹ hiện nay vẫn phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức, trong đó phải kể đến các vấn đề như, cơ sở hạ tầng hạn chế, thiếu đồng bộ, đặc biệt là hạ tầng giao thông và hạ tầng logistics như kho bãi, trung tâm logistics; quy trình thủ tục hải quan còn chồng chéo; doanh nghiệp logistics còn thiếu thông tin; thiếu liên kết, ứng dụng công nghệ lạc hậu… Đây là những hạn chế rất lớn khiến chi phí logistics của Việt Nam luôn ở mức rất cao, là gánh nặng cho doanh nghiệp.

Thảo luận tại diễn đàn, các diễn giả nhận định, năm 2023 tiềm ẩn nhiều khó khăn và thách thức. Các DN xuất khẩu và logistics Việt Nam phải đối mặt với những hệ lụy do ảnh hưởng của áp lực lạm phát và rủi ro suy thoái kinh tế toàn cầu dẫn đến việc suy giảm các đơn hàng xuất khẩu tại các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như Hoa Kỳ, EU… Các diễn giả cũng đưa ra các khuyến nghị liên quan đến quy định, thủ tục thương mại, các vấn đề thông quan mà DN xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ hay EU thường gặp, các giải pháp tối ưu hóa chi phí logistics để tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm xuất khẩu.

Theo đại diện Bộ Công Thương, điểm yếu của các doanh nghiệp Việt Nam là chi phí dịch vụ còn cao, chất lượng cung cấp một số dịch vụ chưa cao, trong điều kiện thị trường cung cấp dịch vụ của Việt Nam hiện nay có sự cạnh tranh gay gắt. Nguyên nhân chính là hạn chế về quy mô doanh nghiệp và vốn, về kinh nghiệm và trình độ quản lý, khả năng áp dụng công nghệ thông tin cũng như trình độ nguồn nhân lực chưa đáp ứng yếu cầu hoạt động quốc tế và một nguyên nhân quan trọng nữa là không có đầu mối nguồn hàng do Việt Nam chủ yếu xuất FOB và nhập CIF, ngoài ra có hạn chế về kết cấu hạ tầng logistics và chi phí vận tải trên đường bộ, phụ phí cảng biển do các chủ tàu nước ngoài áp đặt.

Chia sẻ kinh nghiệm về giá cước xuất khẩu hàng hóa đi các nước châu Âu, châu Mỹ, bà Võ Thị Phương Lan, Phó chủ tịch Hiệp hội Logistics TPHCM cho biết, từ tháng 7/2022 cước vận tải quốc tế đã giảm nhiều so với năm 2021 và đến quý 4/2022 cước vận tải quốc tế đang có xu hướng trở về trạng thái bình thường như giai đoạn 2019-2020. Bên cạnh đó, tình trạng tắt nghẽn cảng đã được cải thiện nhiều tại các cảng trên thế giới, tình trạng khan hiếm container rỗng đã được giải quyết. Tình trạng khan hiếm chỗ nay đã không còn, các khách hàng có thể lựa chọn nhiều hãng vận chuyển phù hợp.

Giá cước vận tải đường biển trung bình cuối năm 2022 đi các cảng chính của Bắc Mỹ khoảng 1.500 USD/1 container 40’ (đi bờ Tây), 3.000/Container 40’ (đi bờ Đông). Các cảng chính châu Âu như: Rotterdam, Hamburg, Antwerp có giá khoảng 1.100 USD. Các cảng đi vào sâu bên trong (Chicago, IL, Dallas, TX) cước phí khoảng 4.200-5,000/container 40’.

Theo các chuyên gia, để giảm chi phí logistics, các doanh nghiệp XNK nên thay đổi điều kiện bán hàng, mua hàng sang giá CIF thay vì FOB nhằm mục đích chủ động hơn trong việc sử dụng các lịch vận chuyển phù hợp, tìm kiếm nguồn cung cấp cạnh tranh uy tín nhằm tiết kiệm chi phí cước tàu và các rủi ro trong quá trình vận chuyển.

Các nhà xuất – nhập khẩu nên thỏa thuận với các hãng vận chuyển cho phép áp dụng chính sách swap container hàng xuất – nhập nhằm giảm thiểu chi phí vận tải khi mà giá dầu liên tục biến động tăng do ảnh hưởng cuộc chiến tranh Nga – Ucraina. Kiểm soát các phụ phí hàng xuất/nhập thu theo định mức tiêu chuẩn tránh thu phí tràn lan.

Cùng với đó, các doanh nghiệp nên tối ưu hóa chi phí logistics bằng cách sử dụng tích hợp chuỗi dịch vụ khai báo hải quan cùng với vận chuyển nội địa. Nếu các doanh nghiệp XNK sử dụng tích hợp các dịch vụ sẽ tiết kiệm chi phí logistics từ 500.000 đồng/container so với việc sử dụng dịch vụ đơn lẻ.

Công Thành